استفاده از کلروفیل سنج مینولتا SPAD-502 برای برآورد غلظت نیتروژن برگ و پروتئین دانه در سه رقم گندم

استفاده از روش­هائی که بدون نیاز به تخریب بافت، وضعیت تغذیه­ای نیتروژن (N) گیاه را به سرعت برآورد کنند می­تواند در عملیات مدیریت کود نیتروژن سودمند باشد. هدف از انجام این تحقیق، برآورد غلظت نیتروژن برگ و پروتئین دانه با استفاده از کلروفیل سنج مینولتا مدلSPAD-502بدون نیاز به تخریب بافت گیاه در سه رقم گندم (Triticum aestivum L.) بود. آزمایش شامل سه رقم گندم (زرین، الوند و دوروم) و شش تیمار کودی نیتروژن (150-0 کیلوگرم در هکتار) بود که به صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کامل تصادفی به مدت سه سال زراعی (89-1387) به اجرا گذاشته شد. قرائت­های کلروفیل سنج در بخش میانی آخرین برگ توسعه یافته در مراحل رشد تولید اولین گره ساقه (زادوکس- GS 31) و قبل از ظهور خوشه (GS 41) به انجام رسید. کلروفیل سنج تفاوت­های عملکرد دانه مربوط به سطوح کودی نیتروژن را در مراحل GS 31 و GS 41 بطور کاملاً معنی­داری تشخیص داد. تفاوت­های معنی­داری نیز در قرائت­های کلروفیل سنج در بین ارقام گندم وجود داشت. کلروفیل سنج SPAD پیش­بینی ضعیفی از عملکرد دانه ارائه نمود ( 01/0R2>< 06/0)، ولی بطور موفقیت آمیزی غلظت نیتروژن کل را در برگ پیش­بینی نمود (**88/0R2><**63/0). معادلات رگرسیونی معنی­داری در بین قرائت­های SPAD با غلظت نیتروژن برگ و پروتئین دانه در تمامی ارقام مورد مطالعه بدست آمد. بهترین همبستگی در بین قرائت­های کلروفیل سنج با نیتروژن برگ و مقدار پروتئین دانه در مرحله GS 41 حاصل شد ( **79/0R2><**4/0).نتایج نشان داد که کلروفیل سنج SPAD-502 می­تواند وسیله مفیدی برای برآورد وضعیت تغذیه­ای نیتروژن برگ بدون نیاز به تخریب بافت جهت انجام توصیه­های کودی ازت و پروتئین دانه گندم باشد، ولی قرائت­های آن باید برای ارقام غالب کشت شده در منطقه آذربایجان­غربی واسنجی شود.